Ten eerste raden we altijd AF zelf aan elektriciteit te sleutelen,
maar indien wij U hier niet van kunnen weerhouden willen we U graag met een handleiding tips bieden.
- Wat is elektriciteit?
- Zo werkt de elektrische installatie in uw huis
- De groepenkast, de indeling
- Werken aan elektriciteit
- De kleuren van de draden
- De leidingen
- Lasdozen, centraal dozen, sokken en schakelaars
- Bochten buigen
- Draden trekken
- Draden lassen
- Stopcontact vervangen
- Schakelaar vervangen
- Dubbele schakelaar (serie-) schakelaar vervangen
- Hotelschakelaar aansluiten
- Hotelschakeling met 3 schakelaars (kruisschakeling)
- Dimmers
- Vervangen van schakelaar voor dimmer
- Een dimmer kan in een hotelschakeling
- Twee dimmers in een hotelschakeling
- Twee dimmers onder een knop, een serie dimmer
- Storing aan dimmers
- Electra aanbrengen in de badkamer (wat mag wel en niet)
- Brand
- Storing, de aardlekschakelaar schakelt uit/ de stop slaat door
- Perilex Stopcontact
- Wat nog meer voor zaken die U kunt tegenkomen of slim gebruiken
- Breng de elektriciteit in kaart
| Wat is elektriciteit? |
| Elektriciteit is energie die ons huis binnenkomt, zeg maar de benzine voor lampen en de wasmachine. Elektriciteit heeft een bepaalde kracht nodig, daarom heeft de elektriciteit die ons huis binnenkomt een waarde van 230 volt. Alle elektrische apparaten verbruiken deze energie, de ene heeft meer nodig dan de andere, de hoeveelheid aan energie drukken we uit in Watt. ( een gloeilamp gebruikt gemiddeld 60 watt, een spaarlamp 10 watt en een wasmachine 2200 watt ) Al deze apparaten samen bepalen het energieverbruik van een woning, het verbruik wordt geregistreerd door de Kilowattuur meter, ofwel de meter die het aantal watt dat in een uur verbruikt wordt registreert. Om het daarna even ingewikkeld te maken, de spanning, 230 volt is voor ieder apparaat gelijk. Nemen we het aantal watts en delen we dat door de spanning, de 230 volt, dat krijgen we een waarde die we stroom noemen. Deze drukken we uit in Ampère (A) Een lamp van 60 watt heeft dus een ampèrage van 60 gedeeld door 230 is 0,26 ampère. |
| Dat aantal amper’s is van belang om uit te kunnen rekenen hoeveel apparaten en/of lampen u tegelijkertijd kunt inschakelen als ze op dezelfde groep zitten. Bij de oude stoppen is aan de kleur van de zekering kunt u zien hoeveel ampère de groep aan kan. Een groene zekering = 6 ampère; Een rode zekering = 10 ampère; Een grijze zekering = 16 ampère, dit komt het meeste voor. Heeft u een moderne groepenkast dan zitten er schakelaars in de meterkast, op deze schakelaars staat het aantal ampères aangegeven.
|
| naar boven |
| Zo werkt de elektrische installatie in uw huis. |
Uw energiebedrijf brengt de elektriciteit van buitenaf naar binnen, naar uw meterkast. Deze bestaat uit verschillende onderdelen (van beneden naar boven) (afbeelding l). 
De groepenkast, de indeling.
Hierboven een foto van een moderne groepenkast. Werken aan elektriciteit Laat werk aan een groepenkast altijd door een erkend elektrotechnisch installateur uitvoeren, hij kent de gevaren en de eisen die aan zo’n kast worden gesteld. Zoals u waarschijnlijk wel weet, is elektriciteit gevaarlijk. Een stroomstoot is op z’n minst onprettig, elektriciteit kan dodelijk zijn!. Het is dus van belang dat U voorzichtig doet als u met elektriciteit aan de slag gaat. Wij adviseren u bovendien om zelf alleen klein onderhoud te plegen en vrij eenvoudige veranderingen aan te brengen, voor grotere klussen is de (erkende) installateur het juiste adres, want voor het werken aan een elektrische installatie geldt, dat U zich altijd dient te houden aan de wettelijke voorschriften.
De kleuren van de draden In de elektrische installatie worden vier hoofd kleuren draad gebruikt:
Bij oude installaties kunt u nog te maken krijgen met de ‘oude’ kleuren:
Noot: Soms komt men in nieuwe woningen ook Wit en Oranje bedrading tegen, wit is veelal voor ventilatie en oranje voor rookmelders. De leidingen Normaal gesproken bestaan de inpandige leidingen uit ronde kunststof buizen met een diameter van 16 mm. Daar lopen de draden dan doorheen. Als de leidingen in de muur zijn weggewerkt, noemen we ze inbouwleidingen, als ze op de muren zijn aangebracht, spreken we van opbouwleidingen. Een andere soort opbouwleiding is het platte – buissysteem Lasdozen, Centraal dozen sokken en schakelaars Als u ronde buizen gebruikt als opbouwleiding heeft u beugels nodig. Daarmee zet u de buizen om de 40 cm vast op de muur. Verder hebt u zowel voor opbouw- als voor inbouwleidingen natuurlijk lasdozen, sokken, schakelaars en stopcontacten nodig, ook deze zijn verkrijgbaar als opbouw of inbouw. Lasdozen zijn nodig om de aftakkingen te kunnen maken, sokken om de buizen aan elkaar te kunnen koppelen, en schakelaars en stopcontacten om de lamp of het apparaat aan en uit te kunnen zetten.
Bochten buigen Als u niet met flexibele buis werkt, iets wat we U met klem willen aanbevelen, kunt toch zelf bochten in de buis maken. Daarbij is het natuurlijk van belang om de buis ook in de buiging hol te houden.
Daarvoor hebt u een buigveer nodig. Aan het ene uiteinde van de buigveer bindt u een draad. Die moet zo lang zijn dat hij uit de buis blijft hangen, zodat u de buigveer na gebruik weer uit de buis kunt halen. foto Voor rechte buizen zijn ook kant en klaren 90 graden bochten leverbaar Foto Gebruikt u wel flexibele buis, wat we u afraden dan moet u de beugels waarmee u de buis vast zet op de muur, wat dichter bij elkaar plaatsen dan bij niet flexibele buis. Bijvoorbeeld op een onderlinge afstand van 30 cm. Gebruikt U flexibel buis, dat is het naderhand of bij storingen etc, ontzettend moeilijk draden te vervangen of bij te trekken! Draden trekken Als u eenmaal de bochten gebogen hebt, kunt u de draden door de buizen gaan leggen. Dat doet u met een trekveer (afbeelding 6). De draden die door de buis heen moeten, bindt u aan het oog dat aan het uiteinde van de trekveer zit. Dat doet u nadat u een stukje van het omhulsel van de draad hebt ‘weg gestript’ met een striptang. Draaide ‘blote’ einden van de draden aan elkaar en haal ze door het oog van de trekveer. Nu voert u eerst de trekveer door de buis en daarmee dus ook de draden. Zorg ervoor dat u overal waar u draden aan elkaar moet maken (moet ‘lassen’), voldoende draad laat uitsteken. Ook op alle andere plaatsen legt u de draden lekker ruim, zodat u nog eens kunt veranderen, zonder dat u er extra werk aan hebt.
Draden lassen Om een draad af te takken kunt u lasklemmen of lasdoppen gebruiken. Een lasklem is plat, een lasdop is rond ( zie afbeelding ). Bij beide is het van belang dat er alleen maar ‘afgestripte draad’ in zit, er mag dus geen ‘afgestripte draad’ uit de lasdop of lasklem steken. Daarom haalt u van de draden die u in de lasklem wilt zetten ongeveer een centimeter isolatie weg, maar als u ze in een lasdop wilt zetten moet dat wat meer zijn. Dan moet u namelijk de ‘afgestripte draden’ in elkaar draaien voordat u ze in de lasdop voert en dat kost millimeters. Let op! Altijd kleur aan kleur! Hebt u teveel ‘afgestripte’ draad; knip dan het overbodige deel weg met een zijkniptang.
Stopcontact ( of Wandcontactdoos WCD ) vervangen Als u een stopcontact ( WCD) vervangt, kunt u gewoon gebruik maken van dezelfde schroeven en schroefgaten. Evenals bij het oude stopcontact, moeten de blauwe (of rode ) en bruine of groene) draden vastgezet worden onder de contactschroeven. Buig daarvoor een lusje in de ‘afgestripte draad’ en sla dat lusje om de schroef heen. Zorg ervoor dat u de schroef goed vastdraait, een los contact is gevaarlijk omdat er vonken over kunnen springen van draad naar schroef. Tenslotte schroeft u het binnenwerk van het nieuwe stopcontact ( WCD) vast. Vervangt u een geaard stopcontact, dan moet u ook nog even de groen/gele ( of grijze) aarddraad vastzetten aan het contact gemerkt met het aarde-teken.
WCD zonder links en met rechts randaarde ( aardecontacten ). Wanneer u een WCD op een brandbaar materiaal bevestigt ( bv hout ) dan dient de WCD te zijn voorzien van een muurplaat zoals u ziet op de foto hierboven. Tip, wij gebruiken altijd WCD’s van het merk GIRA, wat duurder maar kwalitatief goed materiaal Schakelaar vervangen U gaat te werk als bij het vervangen van een stopcontact, maar nu moet u de bruine draad (of de groene als het om een oude installatie gaat) in het gaatje onder de rode pal steken (of het gat waarbij de aanduiding P of L staat). De zwarte draad steekt u in het gaatje onder de grijze pal. Om de draden weer los te maken, drukt u op de pal. Er is ook schakelmateriaal dat is uitgevoerd met schroefklemmen i.p.v. verende pallen. Een combinatie van schakelaar en stopcontact vergt een extra handeling: u verbindt het rode contact met bruine draad met een contactschroef van het stopcontact. De blauwe draad plaatst u onder de andere schroef van het stopcontact.
Combinatie, WCD ofwel stopcontact geaard met schakelaar, links inbouw, rechts opbouw Dubbele (serie-) schakelaar vervangen Een dubbele (serie-)schakelaar wordt aangesloten met twee zwarte draden en één bruine draad. U bevestigt de bruine draad aan de fase (rode contact of P of L) en de twee zwarte draden aan de contacten die er tegenover liggen. Een serieschakelaar is niets anders dan twee schakelaars in een kastje, zie foto hieronder
Hotelschakelaar ( of wisselschakelaar) aansluiten In een hotelschakeling worden 2 gelijke (wissel) schakelaars gebruikt om één lichtpunt te kunnen bedienen, zoals bijv. in de hal. De eerste schakelaar (A) wordt aangesloten met de bruine draad aan de fase (rode contact of P of L) en met de 2 zwarte draden aan de 2 andere contacten. Deze 2 zwarte draden maken de verbinding met de tweede schakelaar (B). De tweede schakelaar heeft 3 zwarte draden. De zwarte draad die op de fase (rode contact of P of L) is aangesloten, gaat naar de lamp. De overige 2 zwarte draden, die op de andere contacten worden aangesloten, maken de verbinding met de eerste schakelaar. Wanneer u deze tweede schakelaar gaat vervangen, merk dan de zwarte draad die op de fase is aangesloten met een stukje tape. Zo weet u precies welke zwarte draad u in de nieuwe schakelaar ook weer op de fase moet aansluiten.
Hotelschakeling met 3 schakelaars (kruisschakeling) Wanneer er een lamp is die door DRIE (of meer) schakelaars bedient moet worden zoals bv in een trappenhuis dan komt er in het midden een zogenaamde kruisschakelaar. U ziet hieronder het principe schema. De kruisschakelaar is oneindig uit te breiden.
Dimmers Om te beginnen zijn goede dimmers niet goedkoop, echter bezuinigen op de prijs is niet geheel verstandig. Er zijn vijf soorten dimmers
Vervangen van schakelaar voor dimmer Wanneer we een schakelaar of wisselschakelaar willen vervangen voor een dimmer dan geld dezelfde procedure. Eén dimmer kan in een hotelschakeling worden toegepast, u dient echter op te letten dat de dimmer een wisselschakeling bevat, ( op de dimmer staat aangegeven dat er een ingang voor de plus en twee aparte uitgangen voor de lamp zijn). Twee dimmers aansluiten in een wisselschakeling is mogelijk, dit kan alleen niet met twee klassieke dimmers, hiervoor is speciaal installatie materiaal noodzakelijk.’ Twee dimmers onder één knop is mogelijk, we noemen dit een serie dimmer. Een goede serie dimmer is duur en niet in bouwmarkten te koop, Toch adviseren wij U in geval van twee dimmers een goede serie dimmer bij ons te bestellen, of twee losse dimmers onder elkaar, in of opbouw is beide mogelijk.
Hier een afbeelding van een serie dimmer knop, ofwel een dubbele dimmer, het dimmen gebeurt door kort of lang indrukken in plaats van draaien Storing aan dimmers Een goede dimmer bevat een zekering die defect kan zijn, U vindt de zekering in de vorm van een dun glazen buisje achter de draaiknop, FOTO in kleine letters staat op de zekering hoeveel de waarde van ( een nieuwe ) zekering moet zijn, de waarde in watts en dan weer omgerekend in ampère die de dimmer technisch kan dimmen. Wanneer de zekering blijft stukgaan is er iets met de dimmer of de lamp niet goed. Elektra aanbrengen in de badkamer Omdat de combinatie van water en elektriciteit gevaarlijk kan zijn, bestaat er een aantal richtlijnen voor elektra in badkamers en douches en dergelijke. De NEN1010 ( de electriciteit wet) gaan daarbij uit van twee opties: natte ruimten waarbij in de groepenkast een aardlekschakelaar is aangebracht (installatie A ) of zonder aardlekschakelaar (installatie B).
Als de groep waarop uw badkamer is aangesloten wel beveiligd is door een aardlekschakelaar, gaat de NEN1010 uit van een zone-indeling zie afbeelding hieronder. In de zones 0, 1 en 2 mag niets op het gebied van elektra aangebracht worden. In de resterende ruimte (zone 3) mag u wel schakelaars, stopcontacten en verlichting plaatsen (dus ook halogeenlampen en dimmers). installatie B ( zonder aardlekschakelaar) Als de groep waarop uw badkamer is aangesloten niet beveiligd is door een aardlekschakelaar, zijn stopcontacten in de badkamer verboden. Een uitzondering hierop vormt het speciale scheer stopcontact. U mag een lichtschakelaar aanbrengen, als dit een hooggeplaatste trekschakelaar is. Andere schakelaars en dimmers moet u buiten de badkamer aanbrengen. De lichtarmaturen die u gebruikt, moeten waterdicht zijn en geaard of dubbel geïsoleerd. U mag zowel halogeenlampen als gewone spots gebruiken, mits deze branden op een 12-volts transformator die u buiten de badkamer plaats. Een scheer stopcontact zoals hieronder is afgebeeld werkt geïsoleerd ten opzichte van de andere elektriciteit en is daarom toegestaan, uitsluitend bedoelt voor lichte apparaten zoals een scheerapparaat of een elektrische tandenborstel, dus GEEN föhn.  Brand! In de media wordt kortsluiting altijd genoemd als oorzaak van brand, dit is maar ten dele waar. Brand c.q. warmte ontwikkeling ontstaan:
Een AARDLEKSCHAKELAAR schakelt in 50% van de storingen met weglekkende, brandgevaarlijke stroom uit en een ROOKMELDER detecteert brand in een vroeg stadium. Storing, de aardlekschakelaar schakelt uit Wanneer de aardlekschakelaar afschakelt heeft dat te maken met een aardlek (Dat is iets anders dan kortsluiting) Ga als volgt te werk, schakel de groepsschakelaars achter de aardlekschakelaar uit, schakel de aardlek in en vervolgens een voor een de groepsschakelaars. Bij de groepsschakelaar waar de aardlek uitschakelt is iets mis. Ga vervolgens na welke elektrische apparaten op deze groep zijn aangesloten en schakel ze eerst allemaal uit en vervolgens een voor een weer aan om te achterhalen welk apparaat de storing veroorzaakt. Dit apparaat is defect en dient te worden gerepareerd of vervangen. Vaak komt een storing van een aardlekschakelaar voor bij vocht. Apparaten die met water te maken hebben zoals waterkokers, wasmachines zijn veel de boosdoener. Ook buiten elektra, zoals buitenverlichting die door regen vol lopen met water geven nogal eens problemen. Ook kan de oorzaak in de elektrische installatie zelf zitten, in dat geval dienen wij de installatie door te meten. Perilex Stopcontact ofwel Wandcontactdoos met 5 gaten
Een perilex stopcontact of aansluitpunt heeft 5 aansluitingen. het is bedoelt om:
Een Perilex aansluitpunt is dus niet bedoelt om zonder kennis te gebruiken, wees er voorzichtig mee!! Wat nog meer voor zaken die U kunt tegenkomen of slim gebruiken
Breng de elektriciteit in kaart! Als u gaat klussen is het handig als u direct kunt zien welke groep u uit moet schakelen. Als er een storing is, is kennis van de verdeling van de elektra nog veel meer essentieel. Maak daarom een schema wat op welke groep zit of plak een stickertje boven elke groep. Wij kunnen dit ook voor u verzorgen.
|
vragen? DoeMeerMetVerlichting@gmail.com of 06 20 44 11 11